• Dünyayı bir bütün olarak algılamaz çünkü kurallı düşünemez.
• Gözleriyle hareketleri izler. 3 boyutlu objeleri ve parlak renkleri seyretmekten hoşlanır.
• Objeleri ağzına götürüp emer. Emerek sakinleşir.
• Objeyi düşürmeden 1-2 saniye tutabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• “a,e,o,u,i” gibi sesleri rastgele olarak çıkarır.
• Hoşnut ve mutlu olduğunda seslendirmeler yapar.
• İnsan seslerinin geldiği yöne bakar.
• Annesinin konuşmasına gülümser.
• Sesi, ses olarak çıkarıldığının farkına varır, ses oyunları yapar.
• Ses üretimi hala büyük ölçüde reflekstir. Ortalama olarak 13-14 farklı ses tipi vardır.
• Daha az ağlamaya başlar.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Kucağa alındığında, dokunulduğunda ya da doyurulduğunda sakinleşir.
• Kendisiyle konuşulduğunda konuşan kişiye bakar ve gülümser.
• Annesinin yüzünü diğer yüzlerden ayırabilir.
• Yüzü önünde kendi elleri ve parmaklarıyla oynar. Böylece bedenini tanımaya başlar. Bu yüzden ellerine takılan eldivenlerin engel oluşturmaması için belli aralıklarla çıkarılması gerekir.
• 5,6 haftalıkken sosyal gülümseme ve tepki biçimindeki sesli ifadeleri gelişir.
• 7 haftalıkken öfkesini kızgın bağırışlarla belli eder.
• aya yaklaşırken tanıdık durumlara tepki vermeye başlar. Yemek, banyo v.b. faaliyetlere ilişkin hazırlıkları fark eder ve tepki verir.
• 8 haftalıkken insanlara gülümsemeye başlar ve “konuşmalarda” kendisine de karşılık verme fırsatı tanınmasını ister

MOTOR GELİŞİMİ:

• Yerden başını ve göğsünü kısa bir süre kaldırabilir. Bu şekilde 10 saniyede fazla kalır.
• Elleriyle bir nesneyi kavrar.
• Ellerini birleştirebilir.
• Sırtını hala dik tutamaz ama başını taşıyabilir.
• Yere yüz üstü yatırıldığında kol ve bacaklarıyla emeklemeye benzer hareketler yapar.
• Bedenini döndürmeden başını sağ-sola çevirebilir.
• Kucağa alındığında başını birkaç saniye dik tutabilir.
• Heyecanlandığı zaman tekmeler atar ve kollarını sallar. Bunlar gelecekte adım atarken de yapacağı hareketlerdir.
• Bu dönemde motor gelişimde en belirgin özellik reflekslerdir. Refleksler sayesinde merkezi sinir sisteminde bir sorun olup olmadığı tespit edilebilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Konuşurken sizi seyreder ve bir ses duyduğunda sesin geldiği yöne döner.
• Abartılı yüz ifadelerini taklit eder. Onunla konuştuğunuzda dudaklarını kıpırdatır. Karşılık verme fırsatı tanımazsanız ağlamaya başlar.
• Sesleri üzerindeki kontrolü artar. Hoşnutluğunu belirten sesler çıkarır ve bu sesleri taklit eder.
• Tek heceli sesler çıkarmaya, cıvıldamalara başlar.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• ayın başından itibaren sosyal davranış egemen olur. Bebek başkalarıyla beraberken mutlu, yalnız kaldığında ise mutsuz ve huzursuz olur.
• Seslere, mimiklerle cilve yapar, dış dünya ile ilişkisi gelişir. Daha az ağlar.
• Yalnız kalırsa tepki gösterir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• ayın sonlarına doğru, baş kontrolü artar, oturacak şekilde doğrulturken başı geriye düşmez.
• Başını kaldırabilir ve dizlerini bükebilir.
• Oturduğunda sırtı daha düz, başı daha dik durur. Arkadan ve yanlardan desteklendiğinde 10 dakika oyunca oturabilir.
• Ellerini zaman zaman açık tutar.
• İlgisini çeken nesnelere doğru tam olarak uzanamasa da, kollarını o yönde sallar. Nesne hareket ederse, kollarını daha çok sallar.
• Yüzükoyun yatarken dirseklerden destek alarak başını kadırabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Sesinizi duyduğunda hareketlenir.
• Konuştuğunuzda sizden yana döner ve sesinizi tanır.
• Konuşamasa da temel ilkeleri öğrenmeye başlar.
• Ona soru sorduğunuzda yanıt olarak tepkiler verir, sesler çıkarır.
• Bir şarkıya ya da ninniye tepki verir.
• Ses perdesini alçaltıp yükselterek çeşitli sesler çıkarır.
• Dudaktan fırlayan “bu,vu,pu” gibi sürtünme sesleri çıkarır.
• Çığlık atmayı dener. Kendi kendine neşe çığlıkları atar.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Kendi kendine sesli güler.
• Anne ile karşılıklı güler ve hareketli insan yüzüne gülümser.
• Konuşulduğunda ağlamayı keser.
• Sesin sert ve sevgi tonunu ayırt eder.
• Evdeki farklı kişileri tanır. Onunla ilgilenildiğinde sıcak ve sesli gülümsemeleri vardır.
• Tanıdık yüzlere gülümser.
• Kucağa alındığında sarılır.
• Etrafıyla ilgilenmeye başlar.
• Kendi kendine oynayabilir. Oyunlardan, oyuncaklardan hoşlanır.
• Dudaklarını şapırdatabilir, sarkıtarak somurtma ifadesi takınabilir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Destekle kısa süre oturabilir.
• Oturtulurken başını yerden kaldırabilir.
• Yatmak değil, oturmak ya da dolaştırılmak ister. Biraz destekle 1-2 dakika oturabilir.
• Karnının üstüne yatırıldığında, elleriyle itebilir, hatta bir tarafa dönebilir.
• Gece boyu uyuyabilir. Bezini değiştirmek bile gerekmeyebilir.
• İlk dişi çıkmaya hazırlanır.
• Görmesi tamamlanır. Farklı uzaklıklara gözünü odaklayabilir.
• El-göz koordinasyonu gelişir. Elleri ile yapmak istediği şeyi yapabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Bu ayda pek çok farklı ses çıkarır. Bunların bir kısmı kendine özgü, bir kısmı ise duyduklarını taklittir.
• Seslerim kaynağını doğru olarak belirler.
• İlgilenildiğinde gülümser ve konuşur gibi sesler çıkarır.
• Şarkımsı ya da tek ve 2 heceli ifadelerle hoş ve uyumlu sesler çıkarır.
• Kendi kendine neşe çığlıkları atar.
• “Baba, mama, ba ga” gibi 2 sesli sözcükleri ayıt eder.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Diğer bebeklere ve aynadaki görüntüsüne gülümser.
• Bağlılık davranışlarını yönelttiği kişileri seçmeye başlar.
• Ruh hali çok çabuk değişir.
• Tanıdığı kişilere daha çok gülümser ve onların yanında sakinleşir.
• Annesinin sesini duyunca ağlamayı keser.
• İlgilenildiğinde gülümser ve konuşur.
• Elinden oyuncağının alınması ve onu mutsuz eden bir davranışı protesto eder.
• Çevresini bir bütün olarak görür ve daha sistematik olarak inceler.
• Yabancılaşma başlar. Ev halkı dışındakilerden ilk gördüğünde korkar.
• Gülümseme ve azarlamalara değişik tepkiler gösterir. Farklı uyarımları kolayca ayırt edebilir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Oturtulmak için çekildiğinde başını, kollarını , bacaklarını büker.
• Oyuncağa doğru uzanır ve ona dokunur.
• Oturduğu yerde, dengesini kaybedip devrilmeden çevresine bakabilir.
• Arkadan ve yanlardan desteklenirse 30 dakika kadar oturabilir.
• Yüzü koyun yatarken sırtüstü dönebilir.
• Yüzü koyun yatarken elleri ile yeri iter ve ayaklarını büker.
• Emekleme benzeri hareketler başlar.
• Yatağında bir baştan diğer başa gidebilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Sesin geldiği yönü anında ayırt edebilir ve kişileri seslerinden tanır.
• Daha karmaşık sesleri (örn; baba ve kaba ) birbirinden ayırabilir.
• Bebeğiniz sizi seyreder, anlamsız sesler çıkararak sizinle konuşur, tekmeler atar, kollarını sallar.
• Sorularınıza agularla yanıt verir.
• Bir şeyden sıkıldığını ya da yorulduğunu belli eder.
• Kahkahalarla güler, ağzından tükürük baloncukları çıkarır, fısıldar, homurdanır be bağırır.
• Henüz konuşamasa bile, “anne, biberon, araba” gibi önemli sözcükleri tanır.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİMİ:

• Cee-ee oyunu oynar.
• Onun sesli tepkilerine karşılık verip vermediğinizi anlamak için size bakar.
• Yüzünüzle oynamaktan, saçınızı çekmekten hoşlanır.
• Duygulanımı artar, bunları mimiklerle , farklı sesler çıkararak, vücut diliyle belirtir. Mutluluğu, sevgisini, korkusunu,sabırsızlığını, heyecanını ve pek çok duyguyu ifade edebilir.
• Bebeğiniz artık eğlenmeye başlar. Sizinle saklambaş oynayabilir.
• Yabancıları ayırmaya başlayabilir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Kollarında tuttuğunuzda başını kaldırır ve size asılarak doğrulmaya çalışır.
• Yattığı yerden doğrulurken başını öne eğerek çenesini göğsüne yaslar.
• Oturtulduğu pozisyonda- az bir destekle- kalabilir. Gücü bu şekilde durmaya yeter ancak dengesini yitirebilir.
• Her yöne dönebilir.
• Karnı yerden tam kalkmadan emekler, dönmekten keyif alır.
• Oturabilir ancak henüz kendisi oturma pozisyonuna gelemez.
• Cisimleri birbirine vurabilir.
• İki saplı bir bardaktan yardımınızla su içebilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Kelimeleri ve sesleri taklit etmeye çalışır.
• İlgi çekmek için bağırır.
• “Hayır” ve “ güle güle” sözlerini anlar.
• Oyunumsu sesler çıkararak yetişkinleri taklit edebilir.
• Tek heceli sözcükleri sıkça kullanır.
• “Baba, dede” gibi heceleri birleştirebilir.
• Müzik oyunları oynayabilir.
• Basit hayvan seslerini taklit eder.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİMİ:

• Sosyal olaylara katılmaya çalışır.
• Birey olduğunu hissetmek ister.
• Bebeğiniz, sizin neleri yapmasından hoşlanmadığınızı ve kendisinin neleri yapmak istemediğini kesinlikle bilir.
• Yabancılarla tanıdık kişiler arasında belirgin bir biçimde ayırım yapar.
• Kızdığında ya da herhangi bir şeye karşı koyduğunda hoşnutsuzluğunu belirten sesler çıkarır.
• Diğer bebekleri fark etme, onlara gülme, ağladıklarında onlara ilgi gösterme başlar.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Ellerini zemine dayayarak oturur.
• Her iki eliyle aynı anda iki şeyi tutar.
• Baş ve diğer parmaklarıyla eline uygun büyüklükte bir nesneyi kavrar.
• Emeklemeye başlar. Pek çok emekleme stili vardır. Popo üstü, karın üstü veya kendine özgü bir stille olabilir.
• Desteği tutarak ayağa kalkabilir, ancak tekrar yere oturamaz, geriye doğru düşüp yere çarpar.
• Dengesi iyice gelişir, elinde oyuncakla oynarken bile rahatça oturabilir.
• Bütün elini kullanmak yerine parmaklarını kullanmayı öğrenir.
• Elleriyle okşama, hafifçe vurma ve dürtme hareketleri yapabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Bu dönemde bebeğiniz ses üretimi ile işitmeyi birleştirir.
• Bebeğinizin ağız hareketlerinde artan bir çeşitlilik vardır. Çıkardığı sesler hece tekrarına doğru değişmektedir.
• Çevresinde konuşulan dildeki seslere karşı belirgin bir tercih gösterir.
• Çıkardığı sesler, konuşurken kullanılan vurgulamaları taşır.
• “Baba, anne” gibi basit sözcükler söyleyebilir.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİMİ:

• Ona ismiyle her seslendiğinizde dönüp size bakar.
• Aynaya bakmaktan hoşlanır ama aynadakinin kendi görüntüsü olduğunu bilmez, onu başka bir bebekmiş gibi seyreder.
• Başkaları ile oynamaktan hoşlanır.
• Anneye çok bağlıdır. Ayrılık korkusu başlar.
• Kişiliği gelişmeye başlar, engellendiği zaman sinirlenir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Küçük objeleri baş ve işaret parmağı ile yakalar. Objeyi ağzına götürmeye çalışmaktansa incelemeye başlar.
• Rahatça emekler ve yer değiştirir.
• Yardım almadan oturur pozisyona geçer.
• Tırmanmayı sever, alçak eşyalara, merdivenlere, çekmecelere tırmanır.
• Damak tadı gelişmeye başlar, yiyecekleri arasında seçim yapar.
• Tutunarak ayakta durabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Ses çıkarmak için eşyaları birbirine vurmaya bayılır.
• Kelimeleri kullanmasa da onları anlar.
• “ba”, “ma”, “de” gibi heceleri tekrarlayarak, gerçek kelimeleri taklit etmeye çalışır.
• Sözcüklerinizden çok, tonlamalarınızdan anlam çıkarır.
• Onunla ne kadar çok konuşursanız, o kadar çabuk iletişim yetenekleri gelişecektir.
• “Onu bana ver” dediğinizde elindekini verebilir.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Bir oyuncağını elinden alır ve uzaklaştırırsanız, buna karşı çıkacaktır.
• Kendi isteklerini ve ihtiyaçlarını belirtmeyi bu dönemde öğrenirler.
• İşaretlerle derdini anlatır, kucağa alınmak istediğinde kollarını kaldırır, acıktığında masaya vurur.
• Bakışlarınızı takip eder, baktığınız yere bakar.
• Aynadaki görüntüsüne güler ve ona doğru uzanır.
• Yabancılara farklı davranır.
• Anne-babadan ayrılınca tepki gösterir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Bebeğiniz ayağa kalkmak için kendisini çekmeye başlar.
• Bazı bebekler bu ayda, destekle birkaç adım bile atabilir.
• Dizlerini kırarak eğilmeyi ve ayakta durduktan sonra tekrar oturabilmeyi öğrenir.
• Hareket etmenin verdiği özgürlük duygusu ile hareket etmek, ilerlemek, ulaşmaması gereken şeyleri çekmek ve almak ister.
• Eşyalara tutunarak hareket edebilir.
• Bilinçli olarak yuvarlanıp, karnının üstünde dönerek istediği yönde ilerler.
• Emeklemeden önce elleri ve dizleri üstünde doğrulup bir süre olduğu yerde sallanır.
• Dengesini sağlamak için tek eliyle tutunması yeterlidir.

DİL GELİŞİMİ:

• Çıkardığı sesler, konuşurken kullanılan uygulamaları taşır.
• “Baba, anne” gibi sözcükleri artık daha anlaşılır çıkarabilir.
• Yeni sözcükleri taklit eder.
• Birçok sözcüğü konuşamasa da anlar.
• Seslerin sayı ve çeşitlerinde gelişme görülür.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Dikkat çekmek için bağırır.
• “Cee-e” oyununa katılır.
• Alkış, bay bay gibi hareketleri taklit eder.
• Olumlu tepkiler alınca, hareketini ya da çıkardığı sesi tekrarlar.
• “Baba nerede?” diye sorulduğunda aramak için başını çevirir.
• Yüz ifadeleri ile söylenenlere dikkat eder, kendini ona göre ayarlar.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Yatarken çok az yardımla bazen de yardımsız oturur duruma gelir.
• Eline aldığı bir oyuncağı, istenen yere bırakabilir.
• Her iki elinden de tutulursa adım atmaya çalışır.
• Yüksek bir yere tutunarak yürümeye (sıralamaya ) başlayabilir.
• Ayakta durmak ister, kalkma denemeleri yapar.
• Başparmağı ve işaret parmağını kullanarak boncuk v.b. küçük nesneleri tutabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Anlaşılmaz kısa cümleler kurabilir.
• İlk anlamlısözcüklerini söyleyebilir.
• “Pisi pisi”, “ hav hav” gibi sözcükleri söyler.
• Basit komutları anlar ve onları yerine getirir.
• Bir çocuk şarkısının heyecanlı ya da sürprizli kısmını fark edebilir.
• Tanıdığı insanların, yerlerin ve nesnelerin isimlerini söyleyemese de bilir.
• Emekleyerek merdivenden çıkabilir.
• Gerçek sözcüklerin yerine semboller geliştirerek onları kullanır. Örn; “ su için du”, “araba için düt”, “ tren için çuf çuf” gibi.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Önceden anlama, sezme görülebilir. Annenin kalkmasının, onun gideceğine işaret olduğunu sezerek anlayabilir.
• Giyinirken kolunu, bacağını uzatarak giydirene yardımcı olur.
• Kendisine gösterildiğinde küplerini kutunun içine koyup çıkarabilir.
• Tanıdığı yetişkinlerin kendisini görebileceği ve duyabileceği bir yerde bulunmaktan hoşlanır.
• Tanıdığı kişilere gülümseyerek, sevgi göstererek yaklaşır.
• “Güle güle” anlamında el sallayabilir.
• Yabancılardan çekinip korkabilir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• İşaret parmağı ile istediği nesneyi gösterebilir.
• Çevresindeki eşyalara tutunarak sıralar.
• Ellerinden bırakılınca kısa süre ayakta durur.
• Küçük nesneleri tutmak için baş ve işaret parmağını kullanır.
• Kendi kendine yemek yeme denemelerine girişir.
• Yerde uzun süreli oturabilir.
• Yatar konumdan oturur pozisyona geçebilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Daha çok işaret kullanmaya ve parmağı ile bir şeyleri göstermeye başlar.
• Sizi istediği nesnelere doğru yönlendirebilir.
• Kucağa alınmak istediğini, giysilerinizi çekiştirerek ifade edebilir.
• Bu dönemde çıkarılan sesler, ana dile ait sesler olup, anlamdan yoksun seslerdir. Acele mırıltılar şeklinde çıkar. “ Jargon” adı verilen bu sesler çocuk için sözcük yerini tutar.
• Bebeğiniz ilk sözcüklerini söylemeden önce bu ses-sözcüklerden pek çok sayıda geliştirebilir.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Yabancı insan ve yerlere karşı korkusu artar, yanınızdan ayrıldığında huzursuz olur.
• Tanıdığı yerlerde bile yalnız kalmaktan korkabilir ve endişeyle dönüşünüzü bekleyebilir.
• Sizi memnun etmeye çalışır ve evin dışında sizin yanınızda kendini güvende hisseder.
• Ona “yapma” dediğinizde durur, el sallar.
• İnsanların yüz ifadelerini ve hareketlerini taklit eder.
• Sizi güldürmekten hoşlanır.
• İlginizi çekmek için giysilerinizi çekiştirir.
• Oyuncağını size verir, sonra geri alır.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Bebeğiniz artık, ayakta dururken, devrilmeden eğilip oturabilir.
• Yattığı yerde yuvarlanarak doğrulup oturabilir.
• Öne eğilip emekler, durduğu yerde oturur.
• Yataktan yuvarlanıp düşmesi ya da merdivenlerden baş aşağı emekleyerek inmeye kalkışma olasılığı daha azdır.
• Tek elinden tutulursa yürümeye başlayabilir.
• Parmakla kavrama tam gelişmiştir.
• Topu karşısındakine atar, yuvarlar.
• İki eliyle çorabını çıkarır.
• Yardımla bardaktan su içebilir.
• Kendi başına ilk adımlarını bu yaşta atabilir.
• Çoğu çocuk bu ilk adımları parmak ucunda, ayakları dışa dönük olarak yapar.
• Kaşık kullanarak, her ne kadar ağzını ıskalasa da, kendini beslemeye başlayabilir.

DİL GELİŞİMİ :

• Çocuk şiir ve şarkılarına eşlik eder
• 2 veya daha çok sözcükle basit cümleler kurabilir.
• Oyun oynarken kendi kendine konuşur ama konuşmalarının çoğu hala başkalarınca anlaşılmaz.
• Bildiği 50 veya daha çok sözcüğü kullanır ve pek çoğunu anlar.
• Sürekli “ bu ne?”, “ bu ne renk?” v.b. sorular sorar.
• Sorduğu sorulara kısa ve basit yanıtlar beklemektedir.
• 50-200 arasında sözcük dağarcığına sahiptir.
• Ben/beni/bana ve sen zamirlerini doğru olarak kullanabilir.
• Konuşabildiğinden daha çok sayıda kelimenin anlamını bilir.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Paylaşmayı sevmez.
• Her şeyi “benim” diye sahiplenir.
• İsteklerinin anında yerine getirilmesini ister.
• Sahip olduğu şeyleri korur.
• Çevredeki olası tehlikelere karşı duyarlı değildir.
• Engellendiğinde öfke nöbetleri geçirir.
• Rol ağırlıklı dramatik oyunlar oynar.
• Cinsiyetini bilir.
• Hayali bir oyun arkadaşı yaratabilir.
• Diğer çocuklarlar birlikte olmak ister ama onlarla oyun oynamaz.
• Diğer çocukları tırmalayabilir, ısırabilir, vurabilir veya itebilir.
• Sık sık “ hayır “ kelimesini kullanır. Hatta çok eğlendiği bir şeyi isteyip istemediği sorulduğunda dahi hayır diyebilir. Bu çocukların artık kendi kararlarını verebildiklerini göstermek için seçtiği bir yoldur.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Parmaklığa veya duvara tutunarak merdiven inip çıkabilir.
• Sürekli hareket halindedir.
• 3 tekerlekli bisiklete oturur ama pedalları çeviremez.
• Ayak ucuna basarak yürümeyi becerebilir.
• Küçük şekerlerin paketlerini açabilir.
• Rastgele karalamalar yaparken, daha kontrol kazanır.
• Sayfaları tek tek çevirebilir.
• Büyük butonları açıp kapatabilir.
• Koşar ve tırmanabilir.
• Kolay yorulur.
• Çift ayak sıçrayabilir.
• Kitap sayfalarını çevirebilir.
• Eşyaların üzerine çıkıp, pencereden bakabilir.
• 6 küple kule yapabilir.
• Düz çizgiyi kopya eder.

ÖZBAKIM GELİŞİMİ:

• Üstüne dökmeden kaşıkla yemek yiyebilir.
• Tuvalet ihtiyacında daha bağımsızdır.(Hala biraz yardıma ihtiyacı olabilir.)
• Şapkasını ve ayakkabısını giyebilir.
• Güçlük çekmeden bardağı eline alır, içer ve yeniden yerine koyabilir.
• Gece uykuya yatırmak zorlaşabilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Sözcük dağarcığı 300’e yaklaşmıştır.
• Konuşmalarında 3 ve daha çok sözcüklü cümleler kullanır.
• Konuşurken (ben, beni, sen, sana v.b.) zamirler kullanır.
• Söylenen komutların çoğunu doğru anlar ve yapar.
• Resimde olanları birkaç cümle ile anlatır.
• Yeni kelimelere karşı büyük bir ilgi ve istek duyar
• Hala hatalı konuşmakla birlikte, konuşmaları daha anlaşılır şekildedir.
• “Kim, ne, nerede?” sorularını sorar.
• Konuşmalarında zamanları genellikle doğru kullanır.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Diğer çocuklarla oyun kurarlar. Oyunda sırasını bekler.
• Ben merkezcilik azalmıştır.
• Arkadaşlarıyla birlikte olmak için onların isteklerine de cevap vermesi gerektiğini öğrenir.
• Anne-babasını idolleştirir.
• Ev işleri, alışveriş gibi etkinliklerde yetişkine yardımcı olmaktan çok hoşlanır.
• Çevreyi derli toplu tutmaya çalışır.
• Büyüklerden onay almak ister.
• Sınırlamaları sürekli test eder.
• Karanlıktan ve hayvanlardan korkabilir.
• Kıskançtır. Ailesinin başka çocukları sevmesine dayanamaz.
• Sürekli sızlanarak, ağlayarak duygusal açıdan güvensiz olduğunu gösterebilir.
• Parmak emme, tırnak yeme v.b. davranışlarla gerginliğini azaltmaya çalışır.
• Rüyaları hakkında konuşmaya başlayabilir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Büyük ve küçük kas aktivitelerinde daha başarılı, daha fazla kontrole sahiptir.
• Pedalları kullanarak 3 tekerlekli bisiklete binebilir.
• Her 2 elini işbirliği içinde ustaca kullanabilir.(örn; makasla yapılan etkinlikler v.b.)
• Zıplar, koşar, parmak ucuna basarak yürür.
• Pastel boyaları daha iyi kullanır.
• Makası doğru tutabilir ve makasla keser.
• İpe büyük boncukları dizebilir.
• Kapı kolunu açabilir.
• Kağıdı ikiye katlayabilir.
• Kendisi için neyin güvenli, neyin tehlikeli olduğunu fark edebilir.

ÖZBAKIM GELİŞİMİ:

• Su dolu bir bardağı taşıyabilir, suyunu içebilir.
• Yemek yerken kaşık ve çatalı rahatça kullanabilir.
• Basit giysileri giyinebilir ve çıkartabilir.
• Ancak düğme ilikleme ve fermuar çekmede yardıma ihtiyaç duyar.
• Ayakkabılarını (genelde ters) giyebilir, ancak bağcıklarını bağlayamaz.
• Ellerini yıkayabilir.
• Tuvalet ihtiyacını belirtir. Ancak zaman zaman oyuna daldığında ya da bazı geceler, haber verme gecikebilir.
• Geceleri altını ıslatmaz.

DİL GELİŞİMİ:

• Ana renklerin isimlerini söyler
• Konuşması daha anlaşılır hale gelmiştir.
• “Neden?, ne zaman?, nasıl?” sorularıyla sözcüklerin anlamlarını ısrarla sorar.
• Sorgu çağı en yüksek düzeye ulaşır.
• Yaklaşık 1500-1700 kelime bilir.
• 4-5 kelimeli cümleler kullanır.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Tepkileri gözlemek için argo sözler kullanır.
• Grup etkinliklerine hazırdır. Ancak sıkça kavga çıkarabilir.
• Başkalarının varlığına ve haklarına saygı gösterme konusunda bilinçlenme başlar.
• İnatçıdır. Kendi isteği ile hareket eder.
• İstekleri yerine getirilmezse kaba bir üslupla konuşabilir.
• Küçük çocuklara ilgi gösterir, sevgi ile yaklaşır.
• Dramatik oyunları sever, yetişkin rollerini taklit eder.
• Zaman zaman bebek gibi davranır.
• Yeni korkular gösterebilir.
• Şakacı olma eğilimindedir.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Sıçrama, koşma, tırmanma yeteneği artar.
• El-göz koordinasyonu gelişmiştir.
• Büyük parça “yap-boz” ları yerleştirebilir.
• Daire ve kare şeklini kopya edebilir.
• Birkaç harfi bakarak yazabilir.
• Küplerle blokları kullanarak binalar yapabilir.
• Bildiği nesnelerin resmini çizer.
• 3-5 kısımlı insan resmi çizebilir.
• Bir topu kısa mesafeye atabilir.
• Kollarına atılan büyük bir topu tutabilir.

ÖZBAKIM GELİŞİMİ:

• Kendi kendine tuvalet ihtiyacını karşılar.
• Düğmelerini ilikleyebilir.
• Dökmeden, bir kaptan diğerine su boşaltabilir.
• Kendi giyinir, soyunur, fermuarını çekebilir.

DİL GELİŞİMİ:

• Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur.
• Düzenli cümleleriyle; insanlarla olan iletişim ve ilişkileri gelişmiştir.
• Durmaksızın konuşur, sorular sorar.
• Uzun cümleler kurmaya çalışır.
• Kelimelerin anlamlarını öğrenmek ister.
• Her şeyin “neden” ve “niçin” i ile ilgilenir.
• Söylemek istediğini dile getirmeden önce düşünür, sonra söyler.
• Sözcük sayısı 2000’e yaklaşmıştır.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Yaptığı işin görülüp beğenilmesini ister.
• Çevresine karşı dostça bir yaklaşım içindedir. Kavgaları kısa sürer.
• Duygularını kelimelerle ifade etmeye başlar.
• Kolayca utanır.
• Artık cinsiyetinin farkındadır ve bu yönde cinsel kimlik geliştirmeye başlar.
• Grup oyunlarını tercih eder. Arkadaşlarını kendisi seçer.
• Bağımsızlıktan hoşlanır.
• Çevresini denetlemek ister.
• Korkuların sıkça görüldüğü bir yaştır. Bu korkuları tanımlamakta güçlükler yaşar.
• İlgi alanları çeşitlenir. Kitaplar, doğa, müzik v.b. ilgilerini çeker. Bu dönemde çocukların bazı özel yeteneklerini de anlamak mümkün olabilir.
• Yaşamında bir süreklilik olduğunu fark eder; dün de , bugün de aynı olduğunu, yarında, sonsuza dek de aynı insan olarak kalacağını anlar.

MOTOR GELİŞİMİ:

• Sağ ve sol el tercihi belirginleşir.
• İnce motor becerileri gelişmekle birlikte harf ve sayıları ters yazabilir.
• Koşma, sekme ve atlamada vücut hareketleri tam bir denge içindedir.
• Kağıt kesme, yapıştırma etkinliklerini yapabilir.
• Hareketleri müziğin ritmine uygundur.
• Yazıp çizerken, resim yaparken, kalemi ve fırçayı ustaca kullanabilir.
• 6 kısımlı insan resmi çizebilir.
• Geriye-ileriye doğru adımlamalar yapabilir.
• Zıplayan topu yakalayabilir.

ÖZBAKIM GELİŞİMİ:

• Elini, yüzünü yıkayıp, kurulayabilir, ama banyo yapmak için yardım gerekir.
• Tuvalet ihtiyacını yardımsız giderir.

DİL GELİŞİMİ:

• 6 yaşındaki çocuk hep konuşmak ister,
• Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır,
• Bilgisini arttırmak için sorular sorar,
• Dil bilgisi kurallarına uygun konuşur,
• Her şeyin ‘neden’ ve ‘niçin’i ile ilgilenir,
• Söylemek istediğini dile getirmeden önce düşünür,sonra söyler,
• Artık ana dilini temel dil bilgisi kurallarına uygun olarak konuşabilir.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM:

• Ruh hali sıklıkla değişebilmektedir.
• Eleştirilmekten hoşlanmaz.
• Hata yapmaktan korkar.
• Oyun oynarken kurallar koyar.
• Arkadaşlarını değerlendirebilir.
• Yaşıtlarıyla ortak oyunlar kurar.
• Özgürlüğüne düşkündür.
• Oyunlarda kız-erkek ayırımı görülmeye başlar.

MOTOR GELİŞİM:

• İnce bir çizgi üstünde kolaylıkla yürüyebilir,
• Çevik bir biçimde parmak uçlarında koşabilir,
• Ayak değiştirerek sıçrayabilir,
• Hareketleri müziğin ritmine uygundur,
• Tek ayağı ile 2-3m öteye sıçrayabilir,
• Dizlerini bükmeden öne eğilip parmak uçlarına dokunabilir,
• Örneğe bakarak 6 küple 3 basamaklı merdiven yapabilir,
• Büyük gözlü iğnelere ipliği kendi başına geçirir ve gerçek anlamda (birkaç ilmik) dikiş dikebilir,
• Yazıp çizerken, resim yaparken, kalemleri ve boya fırçalarını ustaca kullanabilir.